دستگاه بالابر که به آن الواتور نیز گفته می‌شود در دو مدل تسمه‌ای و زنجیری تولید می‌شوند. هرکدام از این مدل‌ها اندازه‌ها و ظرفیت‌های مخلتفی دارند و معمولا از آنها برای انتقال، جابه‌جایی و حمل مواد معدنی در فضای کم و در ارتفاع‌های مختلف استفاده می‌شوند. بیشترین استفاده این دستگاه برای جابه‌جایی مصالح در راستای عمود است که به سمت بالا یا پایین حرکت می‌کند. اهمیت این دستگاه در صنعت به‌ویژه صنایع ساخ‌وساز مهم است. ما در این صفحه در مورد انواع دستگاه بالابر، مزایا و معایب استفاده از آن و همچنین کاربرد آنها در کارخانه اطلاعاتی را در اختیار شما قرار داده‌ایم.
مدل های بالابر
الواتور یا همان دستگاه بالابر در دو مدل تسمه ای و زنجیری تولید می گردد که هر کدام دارای اندازه ها و ظرفیت‌های مختلف می باشد .
این انتقال دهنده جهت انتقال کانیهای معدنی عمدتاً تا 25mm کاربرد داشته و معمولا در خطوطی استفاده می شود که از فضای کمی جهت نصب ماشین آلات برخوردار می باشند.
کلیه بالابرهای تولیدی شرکت ممتاز سنگ شکن مجهز به الکتروموتور گیربکسی ترمزدار می باشند که این امر موجب افزایش کارایی و عمر دستگاه گردیده همچنین در زمان خاموش نمودن دستگاه یا قطع برق ، موجب می گردد بار داخل قاشقها ، به پایین دستگاه ریخته نشود.
دستگاه بالابر در مدل‌های مختلفی برای کاربری و اهداف مختلف تولید شده است. در ادامه هرکدام از این مدل‌ها را به صورت کامل شرح داده‌ایم.
بالابر تسمه ای
بالابر تسمه ای وسیله‌ای است که با کمک باند کششی تسمه‌ای و کاسه‌هایی که روی تسمه نصب شده‌اند، می‌تواند مواد معدنی مختلف را خصوصا در جهت عمودی به مکان موردنظر آن هم بدون هیچ گردوغباری حتی تا ارتفاعات زیاد، انتقال دهند. کاربرد این دستگاه بیشتر برای جابه‌جایی و حمل مواد فله‌ای ریز و مواد پودری است و معمولا در صنایع سبک به‌کار گرفته می‌شوند؛ زیرا از لحاظ اقتصادی، نسبت به سایر بالابرها به‌صرفه‌تر هستند.
الواتور تسمه‌ای را در ظرفیت‌های مختلف باری کاربری متفاوت تولید می‌کنند. در واقع این دستگاه‌ها را در ظرفیت 25 تا 1000 تن در ساعت می‌سازند. درست است که ظرفیت این دستگاه زیاد است، ولی ویژگی مهمی که دارد، مصرف پایین انرژی آن است. از ویژگی‌های این دستگاه می‌توان به عمر مفید آن که معمولا بیش از 20 هزارساعت است، اشاره کرد.
باکتی (کاسه‌های بالابر) که برای این دستگاه درنظر گرفته می‌شود، می‌تواند مواد را تا ارتفاع بالاتر از 50 متر نیز جابه‌جا کنند. آنها از جنس پلاستیک یا فلز تولید می‌شوند. کاسه‌های بالابر تسمه‌ای را بر اساس نوع موادی که جابه‌جا می‌کند و همچنین میزان آنها، در عرض‌های مختلف روی تسمه وصل می‌کنند.
دستگاه بالابر تسمه ای از بخش‌های زیر تشکیل شده است:
- کاسه (باکت): باکت بالابر که به نام‌های دیگری مانند قاشقک و کاسه هم خوانده می‌شود، قسمتی است که مواد را حمل می‌کند و جنس آن معمولا از پلاستیک یا فلز است.
- تسمه: تسمه که به آن باند کششی هم گفته می‌شود، همانند نیروی محرک باکت را حرکت می‌دهد و مسئولیت آن جابه‌جا کردن کاسه دستگاه است.
- تکیه‌گاه و بخش‌های میانی: مسئولیت قرقره که به آن پولی نیز گفته می‌شود، حرکت‌دادن تسمه است. ضمن اینکه رولرها و غلتک‌ها نیز از اعضای این قسمت از بالابر هستند.
- بدنه (قاب): محافظت از قسمت‌های داخل دستگاه بالابر تسمه‌ای، برعهده قاب یا بدنه دستگاه است.
- الکتروگیربکس: برای آنکه بتوان پولی، تسمه و کاسه بالابر را حرکت داد، به نیروی محرکه الکتروموتور نیاز است. این وظیفه برعهده الکتروگیربکس است.
- قیف ورودی و مخزن خروجی (هاپر): کاسه بالابر موادی که در هاپر وجود دارند را از قسمت ورودی بالابر بار می‌زنند و در سر بالابر تسمه ای مواد به داخل مخزن خروجی می‌روند.
این دستگاه بیشتر برای موارد زیر کاربرد دارد:
- مواردی که لازم است مواد را به ارتفاعات زیاد منتقل کرد.
- مواردی که باید مواد را به صورت عمودی و مداوم منتقل کرد.
- برای انتقال موادی که به دما حساس هستند یا حمل‌ونقل مواد درشت دانه
بالابر زنجیری
از دستگاه بالابر زنجیری برای حمل مواد به صورت فله‌ای در جهت عمودی استفاده می‌شود. این بالابر مواد را به وسیله باکت‌هایی که به زنجیر متصل هستند، منتقل می‌کند. در این دستگاه زنجیر با کمک چرخ زنجیر حرکت می‌کند که در نهایت منجر به حرکت باکت یا کاسه بالابر می‌شود.
از مهم‌ترین مشخصات این دستگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- باکت از فلز یا پلاستیک تولید شده است.
- ضخامت کاسه‌ها حداقل 4 میلی‌متر است.
- قطر زنجیرها متفاوت است.
- ظرفیت باکت حداقل 5 و حداکثر 500 تن است.
- دستگاه مواد را تا ارتفاع حدود 50 متر جابه‌جا می‌کند.
- دستگاه می‌تواند مواد را در هر دقیقه 80 متر جابه‌جا کند.
از این نوع بالابر در صنایع زیر استفاده می‌شود:
- سیمان
- فولاد
- معادن بزرگ
- گچ
- زغال سنگ
- آسفالت
از مزایای استفاده از الواتور زنجیری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیستم قطع و وصل دستگاه بسیار آسان است.
- طول عمر دستگاه زیاد است.
- مواد با ظرفیت بالایی را می‌توان با دستگاه منتقل کرد.
- دستگاه می‌تواند مواد داغ، سنگین، دانه‌بندی‌های متفاوت و مواد ساینده را منتقل کند.
- نسبت به سایر دستگاه‌ها از لحاظ اقتصادی به‌صرفه است.
- به دلیل مقاومت زیادی که بین پین‌ها و بوش‌های زنجیر وجود دارد، طول کششی آن کاهش می‌یابد.
بالابر ثابت
بالابر ثابت، الواتوری است که در جهت عمودی بار (وسایل سنگین مثل خودرو) یا انسان را منتقل می‌کند. این دستگاه را در یک مکان مشخص نصب می‌کنند و بیشترین کاربرد آنها در انبارها، فروشگاه‌ها، رستوران‌ها، منازل و مغازه‌هاست. انواع مختلفی از این دستگاه برای کاربری مختلف تولید شده است که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بالابر هیدرولیکی: سیستم حرکتی این دستگاه هیدرولیکی است و برای بالابردن وسایل، نیاز به نیرویی است که به وسیله چرخه هیدرولیک ایجاد می‌شود. در واقع با کمک برق، پمپ دستگاه روشن می‌شود و روغن موجود در مخزن پیستون‌ها را به حرکت در میورد.آ‌آورد که این امر باعث می‌شود تا بالابر حرکت کند و بارها جابه‌جا شوند.
- بالابر خانگی: بالابرهای خانگی همانند رستورانی و... براساس مکانیزم هیدرولیکی کار می‌کنند. تنها تفاوت آنها در نوع کاربریشان است. از این رو این دستگاه‌ها را با نام‌های دیگری مانند رستورانی، مغازه‌ای و فروشگاهی نیز می‌خوانند.
- بالابر مغازه‌ای (فروشگاهی): برای آنکه بتوان بار را در طبقات مختلف فروشگاه‌ها و مغازه‌ها جابه‌جا کرد، از بالابر فروشگاهی استفاده می‌کنند. شاسی این دستگاه به کمک قدرت موتور و گیربکس و در جهت ناودانی‌ها حرکت می‌کند. سیم بکسل وظیفه جابه‌جایی شاسی دستگاه را برعهده دارد. وقتی بالابر به طبقه مورد نظر رسید، کف شاسی به میکروسوئیچ‌ها برخورد می‌کند و باعث قطع برق می‌شود. در این لحظه حرکت بالابر متوقف می‌شود و می‌توان بار را تخلیه کرد.
- بالابر صنعتی: در صنایع مختلف نیز برای آنکه بتوانند وسایل سنگین را در طبقات مختلف جابه‌جا کنند، از بالابر ثابت صنعتی استفاده می‌شود که انواع مختلفی دارد و هرکدام نیز طبق مکانیزم خاصی کار می‌کنند. این نوع بالابر کمک می‌کند تا انسان‌ها بتوانند بار را در نقاطی که ارتفاع بالایی دارند، منتقل کنند. کاربرد این دستکاه در کارگاه‌ها، کارخانه‌ها و صنایع مختلف است.
بالابر متحرک
برای جابه‌جایی خودرو، انسان، کالا و... از بالابر متحرکت که با سیستم حرکت هیدرولیکی کار می‌کند، استفاده می‌شود. برخی از مدل‌های این دستگاه نیروی خود را از برق تامین می‌کند و به صورت یدک روی نیسان یا کامیون نصب می‌شود. برخی مدل‌ها نیز به صورت دستی کار می‌کنند. کاربرد این وسیله در تعمیرات، نگهداری و سرویس تیرچراغ برق، حمل‌ونقل بار و... است.
انواع بالابر متحرک عبارت‌اند از:
- بالابر ستونی یا نفری
- بالابر مفصلی(قابل اتصال به پشت کامیون یا نیسان)
- بالابر تلسکوپی (قابل اتصال به پشت کامیون یا نیسان)
- بالابر آرکادئونی سیار
- بالابر آرکادئونی خودکششی
- بالابر قابل یدک
کاربرد بالابر در کارخانه
از بالابرها در مکان‌هایی مثل کارخانه‌ها استفاده می‌شود تا بتوانند جابه‌جایی و حمل‌ونقل مواد سنگین و در حجم زیاد را بدون سختی انجام دهند. همچنین در جابه‌جایی افراد نیز از این دستگاه استفاده می‌شود. مهم‌ترین مزیت استفاده از این دستگاه عبارت‌اند از:
- افزایش ایمنی
- افزایش سرعت کار
- افزایش توان کارگران
- افزایش ارزش کارخانه و...
استفاده از بالابر در خطوط انتقال و خطوط تولید
همانطور که قبلا هم توضیح دادیم، کاربرد اصلی بالابرها تسهیل حمل‌ونقل و جابه‌جایی مواد سنگین و همچنین حجم زیادی از مواد مختلف است. یکی از کاربردهای این دستگاه در خطوط انتقال و خطوط تولید است. و در اغلب خطوط تولید و بسته‌بندی کارخانه‌ها و صنایع از این دستگاه استفاده می‌شود و بیشتر از نوع ثابت آن استفاده می‌شود.
با کمک این وسیله علاوه‌بر افزایش سرعت در کار، در هزینه‌ها و همچنین نیاز به نیروی انسانی نیز کاسته می‌شود و در خطوط تولید می‌توان حجم زیادی از مواد و محصولات را در زمان بسیار کمتر (نسبت به کمک نیروی انسانی) با کمک بالابرها می‌توان منتقل کرد. از این روی صنایع مختلف با توجه به نیازشان و نوع کاربری باید در بین انواع کالابر انتخاب کنند.
مزایای و معایب دستگاه بالابر ممتاز سنگ شکن
ممتاز سنگ شکن تولیدکننده انواع بالابر تسمه‌ای و زنجیری است که هرکدام در اندازه‌ها و ظرفیت‌های مختلف تولید می‌شود. از این روی می‌توانید با توجه به نیاز و نوع کاربری دستگاهی را که موردنیازتان است را انتخاب و خریداری کنید.
همچنین بالابر تولیدشده در ممتاز سنگ شکن می‌تواند کانیهای معدنی تا 25 میلی‌متر را منتقل کند و اغلب در خطوطی استفاده می‌شود که فضای کمی برای نصب ماشین‌آلات در اختیار دارند.
تمامی بالابرهایی که توسط این شرکت تولید می‌شود به الکتروموتور گیربکسی ترمزدار مجهز است. ویژکی که باعث می‌شود تا علاوه بر افزایش کارایی دستگاه، طول عمر آن نیز افزایش یابد و زمانی که دستگاه را خاموش می‌کنید یا حتی در زمان قطعی برق، باری که داخل کاسه یا باکت بالابر است، بیرون نریزد.
خوشبختانه ایراد یا معایبی برای دستگاه‌های بالابر ممتاز سنگ شکن گرفته نشده است.
تفاوت بالابر با جرثقیل و لیفتراک
لیفتراک و جرثقیل نیز همانند بالابر برای جابه‌جایی و انتقال بار و کالا کاربرد دارند. اما تفاوت‌هایی بین آنهاست که عبارت‌اند از:
- بالابر کوچکتر است درنتیجه در محیط‌های کوچک و باریک‌تر کارایی بهتری دارد.
- بالابر برای حمل بار در ارتفاعات زیاد مناسب است.
- موتور بالابرها معمولا برقی است ولی لیفتراک و جرثقیل با نیروی برق، دیزل، گاز، بنزین و حتی دوگانه‌سوز کار می‌کند.
- سروصدای بالابر هنگام روشن‌بودن بسیار کمتر است.
استهلاک دستگاه های بالابر
دستگاه‌های بالابر نیز همانند سایر ماشین‌آلات مختلف دچار استهلاک می‌شوند. موارد مختلفی از جمله آنچه در ادامه بیان کرده‌ایم، در ایجاد استهلاک این دستگاه تاثیرگذارند:
- بازه زمانی که از دستگاه استفاده می‌شود.
- نوع ماده‌ای که برای حمل آن از بالابر استفاده می‌شود. مثلا ماده اسیدی است یا بازی؛ همچنین اگر هنگام حمل‌ونقل مواد نیاز به شستن آنها باشد نیز در استهلاک این دستگاه تاثیر می‌گذارد. ضمن اینکه لازم است که نوار نقاله‌ها و تجهیزات مقاوم‌تری در دستگاه استفاده شود تا از سرعت خردگی و فرسایش دستگاه، بکاهد.
- شرایط آب‌وهوایی محیطی که بالابر در آن قرار دارد. مثلا ممکن است در برخی از محیط‌ها، بالابر در محیط باز باشد یا در برخی دیگر در محیط بسته کار کند.
بالابر ابزاری مهم و پرکاربرد در کارخانه های فرآوری
بالابر مواد معدنی به ماشینی گفته می شود که در خطوط تولید جهت انتقال و حمل و نقل سریع تر و هم سطح سازی با دیگر خطوط تولید و بسته بندی استفاده می گردد و تفاوت زیادی با دیگر بالا کشنده ها از جمله جرثقیل، لیفتراک و... دارد. مقدار نیروی بالابر با توجه به مکانیزم دستگاه تفاوت پیدا می کند و با توجه به نوع کارکرد و نیاز مشتری متغیر است عواملی چون مقدار ظرفیت، نوع ماده معدنی، نوع کاربرد و... نوع مکانیزم و مقدار نیروی مورد نیاز یک بالابر را تعیین می کند.
بالابر ها می توانند در دو نوع متحرک و ثابت ساخته شود. بالابر های ثابت از نظر امنیتی و استفاده در خطوط تولید و بسته بندی مواد معدنی بیشترین کاربرد را دارد. بالابر های ثابت به طور معمول جهت تثبیت در زمین نیاز به یک چاهک دارند که در زمان جمع و باز شدن دستگاه در پایین و همسطح قرار می گیرد. بالابرهای ثابت را با توجه به نحوه قرارگیری جک می توان به انواع جک مستقیم از زیر،جک مستقیم از بغل، جک غیر مستقیم نام برد. جهت انتخاب اجزای هیدرولیک دستگاه باید مقدار بار مفید، وزن کلی کاراسلینک، وزن کلی سرجک، طول مسیر حرکت کاراسلینک، فاصله بین محور سرجک و نقطه نگهدارنده روی جک، نحوه نصب، سرعت کاراسلینک، سه فاز یا تک فاز بودن موتور سنجیده شود.
استهلاک دستگاه های بالابر با توجه مقدار بازه زمانی و نوع ماده معدنی که در آن حمل و نقل می شود و همین طور شرایط آب و هوایی کارگاه متغیر است قرار گیری بالابر در فضای باز و یا سر پوشیده نیز از دیگر عوامل تاثیر گذار بر استهلاک این وسیله است. نوع ماده معدنی چناچه اسیدی بوده و یا در حین حرکت نیاز به شستشو داشته باشد به نوار نقاله ها و تجهیزات مستحکم تری احتیاج است زیرا خرندگی و فرسایش در این حالت بیشتر خواهد بود.
از دیگر انواع تجهیزات حمل مواد و دانه بندی می توان سرند،اسکرو، فیدر، سیکلون، سپراتور، نوار نقاله و بالابر را نام برد که می‌توانید در صفحه محصولات شرکت ممتاز سنگ شکن ببینید.